Pamiętnik odchudzania użytkownika:
61HaKa

Nie wiem co pisać, no nie wiem. Czytając o fajnych sukcesach Vitalijek poczułam się w obowiązku, tak dla porządku w papierach, napisać wpis w pamiętniku.
Sukcesów nie mam, przytyłam do 85 kg, zaniechałam prawie całkowicie zdrowego odchudzania czy też jedzenia. Walentynki uczciłam na słodko, chociaż przesadziłam bo żołądek mnie bolał.
Jak już pisałam we wrześniu ubiegłego roku zaczęłam Program powrotu do zdrowej wagi z Anną Stoitsi. I skończyłam go tak na poziomie pierwszego tygodnia, bardzo niewiele robiąc. W drugiej edycji, do której poprzez grupę na FB mam kontakt nie zrobiłam nawet tyle. 17 lutego zaczyna się trzecia edycja i mam zamiar zrobić ten kurs jakby równolegle do niej, bo to w oparciu o własne materiały z I edycji i kontakt przez wspomnianą grupę na FB. I to jest tak: chciałabym, ale mi się nie chce. A mój opór mógłby góry przenosić.

Na początku kursu skasowałam jedno przekonanie, że jak schudnę to nie przytyję, ale chyba niezbyt fachowo, bo przytyłam część tego co, pilnując diety na wiosnę i w lecie schudłam Jedyne, co robiłam na dwóch byłych kursach to sporadyczne słuchanie takiej krótkiej medytacji o akceptacji ciała. Wychodząc z wrogiego nastawienia do siebie, zawierającego się w słowach „bez litości”, chciałam zaakceptować siebie. Nie za bardzo w to wierzyłam, bo tam o samej akceptacji jest niewiele, ze cztery zdania, ale nic innego nie miałam, więc słuchałam z mniejszymi czy większymi przerwami.

I tak jakoś pod koniec stycznia ortopeda zakwalifikował mi oba kolana do endoprotezy, a pani fizjoterapeutka powiedziała, że silne mięśnie nóg pomogłyby mi w dojściu do siebie po operacjach. Ja operacji nie chcę i odwlekam, bo się ich boję.

Ja mam mało ruchu, tak na co dzień mało chodzę i nie ćwiczę w domu, ani poza nim. Mam kilka zestawów ćwiczeń od fizjoterapeutów, Internet też stoi otworem, a ja nic nie ćwiczę. A stany zapalne i zwyrodnienia się powiększają. Waga zresztą też. Obecnie mam prawie 68 lat, 154 cm i 85 kg.

I wtedy przyszło mi do głowy, aby w ramach tzw. „zamordyzmu”, czyli przymusu bezpośredniego zapisać się do trenera personalnego. Skoro w domu nie ćwiczę, to jak pójdę do tego trenera, to on mi każe i będę ćwiczyć. No, cóż tonący brzytwy się chwyta. I w dniu 21 stycznia napisałam maila do niedalekiej, dużej siłowni z pytaniem czy w moim wypadku trening personalny ma sens? Miałam jeszcze dostarczyć opinię od fizjoterapeutki, co zrobiłam i 13.02 zadzwoniła pani, że mogłaby być moją trenerką. I idę na pierwsze spotkanie 21.02.25. Co z tego wyjdzie nie wiem.

W dniu 21.10.24 zakończył się kurs "Program powrotu do zdrowej wagi z Anią Stoitsi" o którym pisałam poprzednio. Mimo moich pobożnych chęci i lajwów motywacyjnych w programie, nie zaangażowałam się w niego i nie robiłam wymaganych działań. Ponieważ 4.11.24 zaczynała się kolejna edycja miałam zamiar jeszcze raz podejść do kursu, ale po tygodniu gdzie nie zanotowałam żadnych postępów - zrezygnowałam.

Jeśli chodzi o wagę to od schudnięcia w czerwcu do wagi 79,4 kg, przez kilka miesięcy oscylowała ona około 81 kg, przy wzroście 154 cm. Na przełomie października i listopada zauważyłam, że zaczynam tyć, a dziś rano było 83,1 kg.
Źle mi z tym, ale jednocześnie nic nie robię, aby się zatrzymać. Tylko tak przepuszczam dzień po dniu i coraz bardziej jestem zła na siebie. Taka złość nie ma siły napędowej do działania, bliższa jest rezygnacji.
Czy na coś liczę? Nie, nie liczę na cud.
Nie liczę też na siebie.

Minęły 4 tygodnie kursu, zostały jeszcze trzy, czyli jestem za połową. I nie mogę powiedzieć żebym coś zrobiła. Jak przytyłam ponad kilogram na początku kursu, tak tkwię w tym kierunku nadal. A przytyłam z lęku przed zmianą. Po rozpatrzeniu się w kursie o nazwie "Innowacyjny program powrotu do zdrowej wagi z Anią Stoitsi" okazało się, że to jest bardzo całościowe podejście do odchudzania, a o samym jedzeniu to w nim jest najmniej.
Całość opiera się na metodzie dr D. Hawkinsa nt. uwalniania się od przekonań i emocji, w czym są też wizualizacje nt. ciała i nawyków oraz medytacja o akceptacji ciała. Są też podane przydatne punkty z akupresury, na które nawet nie popatrzyłam i nie praktykuję, chociaż chciałam. Medytację i wizualizacje robię rzadziej niż sporadycznie. Oczywiście nie mam też efektów. Z przepisów to dostaliśmy przepis na zupę mocy i takie ogólne zalecenia dot. odżywiania jak np. jedz regularnie, planuj posiłki na cały tydzień, nie podjadaj, nie jedz automatycznie. Kurs ma nam zmieniać świadomość, a niejako efektem ubocznym ma być schudnięcie. Zwracana jest też uwaga na codzienne spacery i przyznaję, że o niej zapomniałam, ale jest też poranna rozgrzewka składająca się z siedmiu, takich ogólnych ćwiczeń.
I okazało się, że mój opór przed zmianą świadomości czy tożsamości jest olbrzymi, mimo że na rozsądek wiem, że zrobienie tych zaleceń – i jak prowadząca mówi - zmiana poziomu Być, byłaby dla mnie ze wszech miar korzystna. Codziennie rano mam taki zamiar, że wszystko nadrobię, porobię, stawię się, a wieczorem „nie mam siły”, ale mam pełne rozczarowanie sobą, że znowu nic nie zrobiłam. Tym kursem dostałam szansą na zmianę na poziomie podświadomym i zakończenie problemów z jedzeniem i nie wykorzystuję jej.

Jak na razie, jedyną moją korzyścią jaką wyniosłam z kursu to wiedza, że jak mamy jakieś przekonanie, to w życiu udowadniamy jego prawdziwość. I najważniejsze w tym zdaniu jest samo słowo udowadniamy.

Ja udowadniam, że nie potrafię.

Są to takie sytuacje, gdy nagle i nieoczekiwanie dla mnie okazuje się, że coś potrafię zrobić, a wcześniej myślałam, że nie potrafię, ba byłam tego pewna. Najlepszym przykładem jest moment kiedy, tak dobre kilkanaście lat temu, chciałam znów zacząć jeździć samochodem. Prawo jazdy mam od 25 lat, tylko tak się bałam jeździć, że z jeżdżenia zrezygnowałam. Umówiłam się z panem od nauki jazdy, pojechaliśmy na plac manewrowy, później do Niepołomic. Jak już wróciliśmy do Krakowa to pan mówi, że dobrze mi idzie i abym mu pokazała swoje stałe trasy to sobie je przejeździmy. Mnie aż prawie zatrzymało i powiedziałam mu dość gwałtownie takie słowa: Ja tu nie przyjechałam się uczyć tylko udowodnić, że nie potrafię. To jedyny raz, kiedy mi się zdarzyło to wyartykułować, co nie znaczy, że ten schemat nie zadziałał w innych sprawach.

Po takim udowadnianiu, że nie potrafię nigdy już nie wróciłam do jeżdżenia, no i do paru innych rzeczy w moim życiu. I siła takiej decyzji jest ogromna, nigdy nie wracam do tego, gdzie się okazało, że coś umiem, a udowodniłam sobie to, że nie potrafię, przez totalną rezygnację z danego działania. Jaką siłę ma ta potrzeba udowodnienia, że nie potrafię, że wyłącza mi tę czynność całkowicie z życia. Żebym już nie musiała udowadniać? Miałam do tego taki fatalistyczny stosunek, że widocznie tak mam i już.

I na tym kursie, depcząc siebie samą, udowadniam sobie, (czy komuś innemu), że nie potrafię. No, pełny sabotaż kursu. W kursie obecnie otwarty jest 1 tydzień. Co to jedzenia to mamy zapisywać co jemy, a w niedzielę będziemy układać jadłospis na cały następny tydzień. Jeszcze nie ma podanych zasad odnośnie tego co jeść oprócz zalecenia białkowo-tłuszczowych śniadań. Ja nie zapisuję, a jem jak koń. Wymagane jest chodzenie i zwiększanie ilości kroków, ja nie realizuję tego. Zapoznajemy się z metodą dr D. Hawkinsa w zakresie odchudzania, jest medytacja akceptacji siebie i wizualizacja rozpuszczania tkanki tłuszczowej. Jest podany punkt z akupresury na poprawę trawienia, ale nawet nie popatrzyłam na niego. Mamy wypisać przekonania odnośnie jedzenia i ciała, bo w następnych tygodniach mamy uwalniać przekonania i emocje. Nie wypisałam przekonań i moja wiara w ww. uwalnianie jest niewielka. Na wielu frontach udowadniam sobie, że nie potrafię.

I nawet nie wiem czym zastąpić zwrot – ja udowadniam, że nie potrafię, bo - ja potrafię, zalatuje mi niepotrzebną brawurą. I tu bardzo proszę o pomoc.

Na dziś waga, po moich skutecznych objadaniach zatrzymała się na 2 kilogramach więcej niż w czasie diety. Ważę 81,4 kg. Zatrzymały mnie dwie rzeczy. Pierwsze - to, że zapisałam się na kolejny kurs odchudzania. Drugie - to, że z niemałym zaskoczeniem i absolutnym zdziwieniem stwierdziłam, że w czasie diety czułam się lepiej niż w czasie objadania. 
Tym  razem to kurs w oparciu o medycynę chińską. Ma być całościowy, tj. od zmiany przekonań przez dietę i ćwiczenia, aż po spektakularny efekt. Informacyjnie - to ja (z podziwu godnym uporem) praktykuję magiczne myślenie dziecka.
Kurs jest do samodzielnego stosowania, nie ma tam pani, która by się mnie zapytała "co pani robi?" lub coś w tym rodzaju. Są same nagrania na platformie kursowej; trwa 7 tygodni.
Bo ja niby wiem, że to jest szansa na trwałą zmianę, ale nie mam już tej determinacji, co w lutym, nie mam tego wewnętrznego napędu - że chce mi się odchudzać.
Rozumiem i doceniam założenia kursu, ale nie jestem pewna jak będzie z moim wzięciem odpowiedzialności za moje zdrowie - i to w tak szerokim zakresie. Dotychczas zdrowie nigdy nie było moim priorytetem.
Na dzisiaj mam tylko nadzieję, że nie będę sobie udowadniać, że nie potrafię. 

Muszę sobie ponarzekać, no muszę, mózg mój się do tego wyrywa z całych sił. Powiedziałabym, że raczej CHCĘ sobie ponarzekać - tak do bólu i poczuć się lepiej. Opowiedziałabym jaka to ja jestem biedna i nieszczęśliwa bo tyję. I jak się cieszę, że taka nieszczęśliwa jestem, bo to taka piękna, wielowątkowa porażka. Całkiem niedawno doszłam do wniosku, że u mnie to - im gorzej tym lepiej, no lubię być nieszczęśliwą, gorszą.
Tak chciałabym sobie ponarzekać, a nie mam komu. Przyjaciółka ma kłopoty z mężem (czerniak leczony w szpitalu i w domu) to gdzie ja się będę do niej wcinała z głupimi problemami - jakże małymi przy jej nieszczęściu. Siostrze też nie mogę ponarzekać, ona zajmuje się naszą niedołężną i władczą mamą. Jej problemy są z pogranicza życia i śmierci a moje z pogranicza nałogu i lenistwa - więc z czym do ludzi?

No i nie mam komu ponarzekać, pożalić się, nikt mnie nie utuli, nie powie - jakoś to będzie, przecież ...
Pozostała mi Vitalia. I za to Wam dziękuję. Już mi lepiej.

Taka mnie dzisiaj ( 30 lipca) naszła ochota na podsumowanie mojego odchudzania. Chyba dlatego, że wróciłam wczoraj z tygodniowego wyjazdu, gdzie powszedni był stan objadania.
Kurs odchudzania zakończyłam w maju, na początku czerwca tydzień z dietą Dąbrowskiej, później chybotliwe bujanie aby utrzymać to co uzyskałam i lipiec z naciskiem na drugą połowę, tzw. popuszczanie pasa, a ostatnio amok jedzeniowy.
Mimo zamiarów, że będę ćwiczyć nawet jak mi się nie chce - nie podjęłam jakichkolwiek ćwiczeń.
I liczby: schudłam 17,2 kg, przytyłam już 2,3 kg.

I jeśli w przypadku poprzednich przytyć po schudnięciu uważałam, że coś zewnętrznego mi się dzieje, że nie potrafię przestać tyć, o tyle w tym wypadku wiem, że robię to sobie sama.

A uczucia mam ambiwalentne - z jednej strony jest tak samo jak zwykle, czyli wracam do starego, do "domu", z drugiej żal i głupio mi stracić wszystko. Czy się opamiętam - sama nie wiem. Dużo mniej mi zależy niż np. w czasie kursu, bardzo dużo mniej.
No cóż zdrowie nigdy nie było dla mnie priorytetem. Może będzie nim wolność?

Stopklatka - obraz filmowy zatrzymany na ekranie w czasie projekcji. I w miejscu takiego zatrzymania właśnie jestem. Tak sobie pomyślałam, że może wpis na Vitalię by mi pomógł w ruszeniu tej klatki-stopklatki jednocześnie końca i początku. A dla mnie głównie zatrzymania, beznadziejności i bezdecyzyjności bo czas diety się skończył, a w miejsce początku nic nie mam – tylko chaos.

Gdzieś w drugiej połowie stycznia coraz częściej, głównie ze względu na bolące kolana, myślałam o schudnięciu. Dziwnym zrządzeniem losu chciało mi się odchudzać, sama zresztą o to prosiłam. Ostatnio chciało mi się odchudzać 15 lat temu, przed ślubem córki.

I tak 4 lutego br. Zapisałam się na pierwszy kurs tj. 90-cio dniowe wyzwanie odchudzające u Kasi Gurbackiej,  6 lutego zapisałam się na drugi kurs, w małej grupie u dietetyczki Renaty Gorczycy. Kurs pierwszy po 2-3 tygodniach toczył się dalej, ale bez mojego czynnego udziału. Sporadycznie wykonywałam jakieś potrawy, ale raczej jako inspirację, a nie przestrzeganie gotowych jadłospisów. Kurs skończył się 30 kwietnia. W drugim kursie wytrwałam do końca tj. do 16 maja, chociaż ostatnie dwa tygodnie po łebkach. Ogólnie to wiadomości z obu kursów poszerzyły moją wiedzę o jedzeniu. W drugim chyba przez 9 tygodni prowadziłam codziennie dzienniczek odżywiania, więc mogłam sobie wprowadzać wiedzę w życie codzienne. Zaczynałam kursy z wagą 96,6 kg, kończyłam 84,6.

Reszta czasu do dziś to: tydzień opieki nad mamą bo siostra wyjeżdżała, tydzień w domu, Tydzień na Diecie Dąbrowskiej w Brzezinkach, tydzień w domu, tydzień na wczasach z mężem, po powrocie bardzo zabiegany tydzień w domu. Przez pobyt z mężem nad jeziorem Turawskim przytyłam tyle ile przez turnus na diecie Dąbrowskiej, czyli 0,4 kg. I tak sobie tyłam i chudłam. Teraz jest 4 lipca, od ubiegłej niedzieli myślę, próbuję i zamierzam określić co będzie z tym moim odchudzaniem dalej, niezależnie czy nazwę to stabilizacją czy jakoś inaczej.

I siedzę w tej stop-klatce i patrzę na to, że kawałkami czasu stosuję się do diety, a kawałkami objadam się tak, że aż muszę połykać krople na żołądek.

Dziś się zważyłam - jest 81,2 kg. Łącznie minus 15,4 kg w czasie 5 miesięcy.

Jest we mnie takie mocne wręcz niepodważalne przekonanie, że przytyję, bo wszystkie moje odchudzania tak się kończyły. Jest też świadomość, że umiem i mogę zrobić inaczej.
To tak jakbym nie mogła wybrać, określić swojej tożsamości na teraz – czy znów iść w ofiarę czy w odpowiedzialność?
Byłam 2 lipca u dietetyka i już myślałam, że jest ok., dam radę – i potknęłam się o ...ale.
Ja tak prawdę powiedziawszy to nawet nie wiem czego chcę, bardziej wiem, że nie chcę wrócić do tego co było. I tak w miejsce radosnej zmiany jest w mojej głowie czarna dziura, takie pogranicze chaosu i bezsensu.
No i co – muszę wrócić do tego czego chcę.

Pamiętam, jak na obozie odchudzającym w III kl. LO chciałam schudnąć do 61 kg. I to mi się nie udało, skończyłam obóz z wagą 62 kg.
I teraz to osiągnięcie wagi 61 kg jawi mi się (od początku odchudzania) jako cel na teraz. I innego nie mam, on wskakuje jako pierwsza myśl, mimo że ja właśnie teraz wyśmiewam ten cel jako głupi i nierealny. Już przy wadze 81 kg. wisi mi tłuszcz wielkim zwałem pod brzuchem, pelikany na ramionach wiszą swobodnie, a całe ciało zrobiło się galaretowate z pomarszczoną skórą. Wizja chirurga plastycznego wycinającego skórę jest nie do przyjęcia, a nawet nie wyobrażam sobie jak wyglądałabym chudsza jeszcze o 20 kg.

Wiem, że gdybym ćwiczyła to tego w takim stopniu by nie było, ale wiedzą się mięśni nie zbuduje a ćwiczyć mi się nie chce. Co prawda na tłuszcz zwisający z luźną skórę pod brzuchem niewiele by to dało, bo mięśnie są na brzuchu, ale może coś.

Wiem też, że swój wysiłek powinnam też, a może przede wszystkim, skierować na poprawę kondycji i sprawności ciała, ALE mimo codziennych chęci i zamiarów to nic nie ćwiczę. I tak miotam się w mojej czerwonej klatce stopu i dobrymi chęciami swoje piekiełko brukuję. Dokładnie tak jak przed czasem gdy mi się zachciało odchudzać, ale czy zachcę ćwiczyć? 

Z początkiem stycznia - z dwóch powodów zapisałam się na tydzień do Margaretki Świętokrzyskiej. Powód pierwszy to zazdrość, że moja siostra jeździ co roku na dietę Dąbrowskiej, a ja nigdzie nie jeżdżę. Jeździła gdzieś indziej, ale w tym roku właśnie do Margaretki. Drugi powód to fakt, że dziewczyny z Vitalii miło wspominają Margaretkę i już dawno chciałam tam być. Poszłam z dziecka i zapisałam się, nie bardzo wiedząc co robię. Myślałam, że to jakiś wielki ośrodek gdzie można sobie wybrać dietę jaką się chce. W tym czasie ani mi w głowie nie pojawiła się myśl o odchudzaniu. Na moje kursy odchudzania zapisałam się dopiero w lutym gdy nieoczekiwanie przyszła mi ochota na odchudzanie. 
Z tego gdzie się zapisałam zdałam sobie sprawę gdy moja siostra wróciła 12 maja z turnusu w ww. ośrodku i dzieliła się wrażeniami. Okazało się, że żadnej innej diety nie mogę sobie wybrać bo tam jest tylko dieta Dąbrowskiej. I tak z jednej strony śmieszyło mnie to, że się w to wpakowałam, a z drugiej byłam przerażona jak ja sobie poradzę z gimnastyką trzy razy dziennie. Diety po moich odchudzaniach się nie bałam na zasadzie - wytrzymam, ale moje ciało jest sztywne i nieruchawe, kompletnie na zestalonych mięśniach i bolących stawach.

Przyjechałam w sobotę 1 czerwca, ucieszyłam się, że pokój jest duży, a gimnastyka dopiero w poniedziałek. 
Byłam na gimnastyce, nie wszystko robię, mam problem z zejściem do parteru i powstaniem z podłogi, ale na szczęście gimnastyka jest w miarę łagodna i pani mówi, że jak ktoś nie może to niech nie robi. Czyli - mam nadzieję, że wytrzymam.
Jeśli chodzi o wagę to zważyłam się na drugi dzień po przyjeździe żeby mieć wagę wyjściową i ważyłam 84,1 kg, dziś na czwarty dzień ważę 84,2 kg. Nie rokuję sobie jakichś znaczących spadków. Wracam do domu 8 czerwca, za tydzień jadę z mężem do Turawy. I tak się koło plecie; teraz wyjazd z ograniczeniami, później z dostatkiem wszelakim.

Co dalej - nie wiem. Wiem natomiast, że świadomie oczekuję momentu, kiedy zacznę tyć. No cóż, znam to zbyt dobrze, parę razy już schudłam i przytyłam coś koło 10 kg. I to nie jest fatalizm, a realizm. I świetnie wiem, co powinnam zrobić aby nie przytyć, ale ...

Już od Świąt Wielkanocnych zbieram się za napisanie wpisu na Vitalię. Teraz zmobilizowało mnie pytanie Tary - co u mnie? I postanowiłam to opisać.

Może zacznę od końca - pierwszy mój kurs odchudzania, ten w Klubie Kasi skończy się 4 maja, a drugi 16 maja. Z pierwszego to nawet nie czytam jadłospisów, tylko mam zamiar, ale je drukuję. Bardziej trwam w tym drugim. Nieoczekiwanie fakt, że w Klubie Kasi, podane są gotowe jadłospisy i wydawałoby się, że nic - tylko stosować - ustawił mnie w opozycji do tego. Za nic ta, bardzo współczesna dieta mi nie podchodziła. Raz, że tkwię w prostych zasadach gotowania mojej babci, a dwa że ani koktajle ani tofu mi nie pasują. A najważniejsze - nie potrafię się dostosować do podanego jadłospisu, ważyć porcje na jedną osobę i gotować osobno; raz dla męża, dwa dla mnie.

Drugi kurs wydawał mi się lepszy bo jadłospisów nie było i miały być podane zasady przyrządzania posiłków, co dla mnie ważne bo chcę ustalić zasady nie tylko na kurs, ale na resztę życia. W grupie prowadzonej przez dietetyczkę jest nas 5 kobiet, tak raczej około 55- 65 lat. Myślałam sobie - no tu to będę zaopiekowana! Już tak nie myślę, bliżej mi do "zrób to sama". Wiem, że jeśli chcę coś zmienić to sama muszę się kontrolować, uczyć i korygować. Chociaż nie mogę powiedzieć, żebym całkiem rzucona była, bo raz p. dietetyczka odniosła się do mojego dzienniczka odżywiania. I dobrze, bo ja co trochę mam takie, "zupełnie niewytłumaczalne" ciągoty i chęć powrotu do tego co było.
Ogólnie na cotygodniowych spotkaniach na zoomie pani omawia zasady komponowania posiłków tj. ile powinno być wody, białka, błonnika, kalorii, tłuszczy czy warzyw i nakreśla jaką rolę mają one w żywieniu. Nagrania spotkań znikają razem z końcem kursu. Samemu według podanych zasad ma się tworzyć codzienny jadłospis, piszemy dzienniczki odżywiania i przed spotkaniem wysyłamy pani prowadzącej.

I tak: ponieważ gotowe jadłospisy nie poskutkowały, tworzenie nowych nad wyraz kuleje - to poszłam w tej diecie swoją starą drogą, znaną mi z różnych moich odchudzań - czyli jem mało. Czasem nawet sporo poniżej tysiąca, czasem powyżej, ale w zasadzie jest to poniżej wytycznych z obu kursów. Boję się tylko, że sobie zjadam mięśnie, nie tłuszcz i do czego mnie to doprowadzi.

Do dzisiaj rana schudłam z 96,6 kg na 87,7 kg, czyli 8,9 kg w 11 tyg. Jakoś specjalnie tego nie widać, ale wiem z własnego doświadczenia, że u grubego jak ja, widać dopiero jeśli spadek jest powyżej 10 kg. Kilka razy w moim życiu udawało mi się schudnąć powyżej 10 kg. i zawsze wszystko szybciej czy wolniej przytyłam. Nawet się wiele nie zastanawiam jak to teraz będzie.
Istotny jest też fakt, że odchudzając się nie zwiększyłam ilości ruchu czy ćwiczeń. 
I czasem chcę aby ten kurs już się skończył. Wytrwam do końca, nawet jeśli idę jak dziecko we mgle.